Hoe betrouwbaar is de kaart?
Klopt de kaart?
Het doel van de cartograaf is een veilige vaart mogelijk maken. Maar de werkelijkheid van een vaargebied past nooit op een zeekaart. De kaart is altijd een samenvatting. Het is belangrijk dat wat er toe doet makkelijk te vinden is op de kaart. Daarvoor moet de kaartenmaker keuzes maken. Wat toon je wel, wat laat je weg. Van de grote lijnen tot de details, lang niet alles wat bekend is staat ook vermeld. Kleine geultjes worden weggelaten, dieptecijfers niet vermeld, om een ‘rustig kaartbeeld’ te creëren. En als het goed is kun je dan makkelijk vinden wat je nodig hebt en zeg je achteraf ‘De kaart klopte precies’ . Het doel van de cartograaf is gehaald.
Wat klopt wel?
Voor de navigatie aan boord is het goed om ervan uit te gaan dat de kaart klopt. De plaats van de betonning, de belangrijkste zandbanken en ondieptes, de toegangswegen naar de havens. Heb je de meest recente kaart aan boord, dan zul je onder normale omstandigheden voldoende informatie hebben om naar een Waddeneiland te varen. En weer terug. De meest bevaren routes zijn in Nederland goed gekarteerd.
Hoe actueel kan een zeekaart zijn?
Zelfs de meest recente kaart is alweer gedeeltelijk 'achterhaald'. In de tijd dat de kaart geprint wordt en in de winkel ligt, staat de werkelijkheid niet stil. Dagelijks zijn betonningsvaartuigen bezig om te zorgen dat de tonnen en lichtboeien op de juiste plek liggen. Een nieuwe ondiepte wordt zo snel mogelijk door betonning gemarkeerd. De betonning is dus actueler dan de kaart!
Berichten aan Zeevarenden
Elke ton die verplaatst is, wordt gemeld in de 'Berichten aan Zeevarenden'. Sommige wijzigingen zijn zo belangrijk dat er zelfs een nieuw stukje kaart, een 'Verbeterblad' voor getekend wordt. Als je ‘s nachts vaart of met weinig zicht, of je houdt ervan om ook de minder bekende routes te varen, dan is het aan te raden om voor je reis de BaZ’s te bekijken. Print in ieder geval de Verbeterbladen uit en plak die in de kaart.
De BaZ's kun je vinden op de website van de Dienst der Hydrografie van de Koninklijke Marine: www.hydro.nl
Wat betekent dat voor de kaarten van het Wad?
Het Wad is een gebied met veel verandering. Door de eindeloze waterbeweging wordt er continu zand verplaatst. Dicht bij zee, waar de stroom het sterkst is kun je de grootste veranderingen verwachten. Na een noordwesterstorm kan het er onder water heel anders uitzien dan voor de storm. Een nieuwe zandbank of een geul die een andere weg gekozen heeft. Dat wil niet zeggen dat je daar na elke bui 'last van hebt' , maar het kan, dus het is goed om rekening mee te houden. Vooral in het voorjaar, als je weer je eerste Waddentochten maakt. Het Wad is dit jaar anders dan vorig jaar.
Terug naar de overzichtspagina Vaarcursus
Tekst: Marianne van der Linden
© ScheepsWijs Vaarcursussen
www.ScheepsWijs.nl
Kaart: hydrografische Dienst