Dieptelijnen en reliëf op zeekaarten
Hoe herken je steile randen op de kaart?
Wat zeggen de dieptelijnen over het profiel van de zeebodem?
Wat betekent dat voor de navigatie?
Dieptelijnen
De dieptelijnen geven een schat aan informatie, veel meer dan de afzonderlijke dieptecijfers. Op een dieptelijn is het overal even diep. Een dieptelijn is dus eigenlijk een aaneenschakeling van dezelfde dieptecijfers.
Tussen groen en blauw loopt de nul-meter-dieptelijn.
Tussen blauw en lichtblauw loopt de 2-meter dieptelijn.
Tussen lichtblauw en wit loopt de 5-meter dieptelijn.
In het wit van de diepe geul is de 10-meter dieptelijn lichtblauw ingetekend.
Reliëf
Reliëf weergeven op een platte kaart is een uitdaging. De dieptecijfers een voor een bekijken zou veel te omslachtig zijn. Het zijn vooral de dieptelijnen die inzicht geven in het reliëf en verloop van de zeebodem.
Steile randen
Waar de dieptelijnen dicht bij elkaar liggen loopt de Waddenbodem steil op. Ten zuiden VL3 is duidelijk sprake is van een steile rand. De 10-meter dieptelijn loopt er vlak langs de ondiepte en de zandbank. Bij de VL1 liggen de dieptelijnen veel verder uit elkaar en zijn de diepteverschillen dus minder groot. Dit is natuurlijk van belang voor de navigatie. Je wilt de VL3 niet missen, ook al is het een kleine onverlichte ton.
Zandribbels
Waar de dieptelijnen een golvend patroon vertonen, heeft de zeebodem dat over het algemeen ook in het echt. Je ziet dat vooral in de zeegaten, waar de sterke stromingrollend over de bodem gaat, ontstaan grote zandribbels, zoals je ze in het klein ziet op het strand.
Onregelmatige bodem
Bij een onregelmatig, bijna ‘chaotisch’ verloop van de dieptelijnen op de kaart kun je ook een onregelmatige bodem verwachten. Je ziet dat vaak in de binnenbocht van een geul die afbuigt. Ook daar gaat de stroming min of meer over de kop om zijn weg te vervolgen. Grote hobbels en bobbels in de bodem zijn het resultaat. Dat zijn dus niet de beste plekken om droog te vallen.
Quote: Ten zuiden van Vlieland wilden we droogvallen omdat de haven vol was. We dachten dat direct voorbij de haven wel een goede zandbank te vinden zou zijn. Met de zuidwestenwind leek de plek mooi beschut. Maar toen het schip voor aan de grond liep, peilden we achter vanuit de kuip nog twee meter water. We zijn een eindje verder naar binnen gegaan. Daar waren de diepteverschillen minder groot.
Goede vaart
Terug naar de overzichtspagina van de vaarcursus.
Tekst: Marianne van der Linden
© ScheepsWijs Vaarcursussen
www.scheepswijs.nl